Праграма ўступных іспытаў па вучэбным прадмеце «Гісторыя Беларусі», 2020 год

для асоб, якія маюць агульную сярэднюю адукацыю, для атрымання вышэйшай адукацыі І ступені ці сярэдняй спецыяльнай адукацыі

ТЛУМАЧАЛЬНАЯ ЗАПІСКА

Праграма ўступных іспытаў па гісторыі Беларусі прызначана для асоб, якія паступаюць ва ўстановы вышэйшай і (ці) сярэдняй спецыяльнай адукацыі, якія завяршылі навучанне на ўзроўні агульнай сярэдняй адукацыі. Праграма складзена ў адпаведнасці са зместам вучэбных праграм па гісторыі Беларусі са старажытных часоў да сучаснасці, зацверджаных Міністэрствам адукацыі Рэспублікі Беларусь.

Уступныя іспыты па вучэбным прадмеце «Гісторыя Беларусі» праводзяцца ў форме цэнтралізаванага тэсціравання.

Паказчыкамі ўзроўню падрыхтоўкі абітурыентаў з'яўляюцца засваенне тэарэтычнага, факталагічнага, у тым ліку храналагічнага, картаграфічнага, а таксама ацэначнага кампанентаў вучэбных гістарычных ведаў і адпаведных спосабаў вучэбна-пазнавальнай дзейнасці.

ПАТРАБАВАННІ ДА ПАДРЫХТОЎКІ АБІТУРЫЕНТАЎ

На ўступным іспыце абітурыент павінен ведаць:

– асноўны тэарэтычны і факталагічны матэрыял па гісторыі Беларусі са старажытных часоў да 2019 года;
– асаблівасці дзяржаўна-палітычнага, сацыяльна-эканамічнага, этнаканфесіянальнага развіцця беларускага народа, яго матэрыяльнай і духоўнай культуры.

Абітурыент павінен умець:

– суадносіць гістарычныя з'явы і працэсы гісторыі Беларусі з адпаведнымі з'явамі і працэсамі агульнаеўрапейскай гісторыі;
– характарызаваць палітычнае становішча Беларусі на розных этапах гістарычнага развіцця;
– характарызаваць і ацэньваць вынікі дзейнасці гістарычных асоб і творчасці дзеячаў культуры;
– тлумачыць прычынна-выніковыя сувязі паміж гістарычнымі фактамі;
– сістэматызаваць і абагульняць гістарычныя факты, рабіць на гэтай падставе аргументаваныя высновы;
– выкарыстоўваць змест гістарычнай карты;
– параўноўваць гістарычныя факты;
– канкрэтызаваць тэарэтычныя высновы і змест гістарычных паняццяў;
– працаваць з гістарычным дакументам.

ЗМЕСТ ВУЧЭБНАГА МАТЭРЫЯЛУ

1. БЕЛАРУСКІЯ ЗЕМЛІ СА СТАРАЖЫТНЫХ ЧАСОЎ ДА СЯРЭДЗІНЫ ХІІІ ст.

Першабытнае грамадства на тэрыторыі Беларусі ў эпоху каменнага, бронзавага і ранняга жалезнага вякоў. Засяленне тэрыторыі Беларусі першабытнымі людзьмі. Заняткі і промыслы старажытных жыхароў. Спажывецкая гаспадарка. Супольнасці людзей каменнага веку. Пранікненне на тэрыторыю Беларусі індаеўрапейскіх плямён. Узнікненне жывёлагадоўлі і земляробства. Пераход ад спажывецкай да вытворчай гаспадаркі. Роля металаў у жыцці старажытных людзей. Узрастанне ролі мужчынскай працы. Узнікненне маёмаснай няроўнасці. Уяўленні старажытных людзей аб навакольным асяроддзі. Міфалогія. Развіццё старажытнага мастацтва.

Насельніцтва беларускіх зямель у IV – канцы ІХ ст. Балты і славяне на тэрыторыі Беларусі. Славяна-балцкае ўзаемадзеянне. Аб'яднанні ўсходніх славян на беларускіх землях: крывічы-палачане, дрыгавічы, радзімічы. Грамадскі лад усходніх славян. Утварэнне суседскай (сельскай) абшчыны. Язычніцкія вераванні і абрады. Матэрыяльная культура.

Сацыяльна-эканамічнае развіццѐ беларускіх зямель у ІХ – сярэдзіне ХІІІ ст. Гаспадарчыя заняткі ўсходніх славян. Расслаенне грамадства. Абавязкі насельніцтва: даніна і палюддзе. Складванне феадальных адносін. Узнікненне і рост гарадоў. Рамесная вытворчасць і гандаль. Роля гарадоў у грамадскім жыцці.

Дзяржаўнасць усходніх славян. Княствы на тэрыторыі Беларусі. Старажытнаруская дзяржава ўсходніх славян (Кіеўская Русь). Полацкае княства ў ІХ–ХІ стст. Узаемаадносіны Полацка з Ноўгарадам і Кіевам. Полацкая княжацкая дынастыя. Князь Усяслаў Брачыславіч. Княжацка- вечавы лад. Улада князя і яго абавязкі. Роля веча ў грамадскім жыцці. Раздробленасць Полацкай зямлі ў ХІІ – сярэдзіне ХІІІ ст., прычыны і вынікі. Тураўскае княства. Берасцейская зямля, Пасожжа і Панямонне.

Прыняцце і распаўсюджанне хрысціянства. Культура беларускіх зямель у ІХ – сярэдзіне ХІІІ ст. Прычыны прыняцця хрысціянства. Язычніцтва і хрысціянства. Значэнне прыняцця хрысціянства для ўсходніх славян. Рэлігійна-асветніцкія дзеячы: Ефрасіння Полацкая, Кірыла Тураўскі. Пісьменнасць. Рукапісныя кнігі. Царкоўнае і абарончае дойлідства.

2. БЕЛАРУСКІЯ ЗЕМЛІ Ў ДРУГОЙ ПАЛОВЕ ХІІІ – ПЕРШАЙ ПАЛОВЕ ХVІ ст.

Утварэнне Вялікага Княства Літоўскага. Знешнепалітычныя ўмовы і сацыяльна-эканамічныя прычыны ўтварэння Вялікага Княства Літоўскага. Барацьба за ўмацаванне дзяржавы. Усходнеславянскі этнічны фундамент ВКЛ.

Унутрыпалітычнае становішча і знешняя палітыка ВКЛ у канцы ХІІІ – 70-я гг. ХІV ст. Умацаванне ўлады вялікіх князёў літоўскіх. Княжэнне Гедыміна. Адносіны з Тэўтонскім Ордэнам, Залатой Ардой, Маскоўскім княствам. Шляхі ўключэння беларускіх зямель у склад ВКЛ.

Вялікае Княства Літоўскае ў канцы ХІV–ХV ст.: унутраная і знешняя палітыка. Альгерд і Кейстут. Барацьба Ягайлы за вялікае княжанне. Узрастанне знешняй небяспекі. Крэўская унія. Вітаўт. Грунвальдская бітва: вынікі і гістарычнае значэнне. Супярэчнасці паміж групоўкамі феадалаў у ВКЛ. Грамадзянская вайна паміж прыхільнікамі Свідрыгайлы і Жыгімонта. Абранне Казіміра Ягайлавіча вялікім князем і яго палітыка.

Палітычнае становішча ВКЛ у першай палове ХVІ ст. Праўленне Аляксандра і Жыгімонта І Старога. Пашырэнне правоў паноў-рады. Страта ВКЛ першынства ў збіранні «рускіх» зямель. Адносіны з Вялікім Княствам Маскоўскім. Абарона ад набегаў крымскіх татар. Мяцеж М. Глінскага.

Дзяржаўны лад, органы ўлады і кіравання ў ВКЛ. Адміністрацыйна-тэрытарыяльны падзел. Вышэйшыя органы ўлады і дзяржаўнага кіравання. Вялікі князь. Рада і сойм. Абмежаванне ўлады вялікага князя і павышэнне ролі магнатаў у кіраванні дзяржавай. Войска. Заканадаўства ВКЛ.

Эканамічнае развіццѐ і сацыяльныя адносіны ў ВКЛ у ХІV – першай палове ХVІ ст. Стан сельскай гаспадаркі. Землеўладанне і землекарыстанне. Павіннасці сялян. Этапы запрыгоньвання сялянства. Гарады і мястэчкі. Магдэбургскае права. Рамяство і гандаль. Саслоўная структура грамадства ў ВКЛ.

Культура Беларусі ў другой палове ХІІІ – першай палове ХVІ ст. Абарончае дойлідства. Культавыя пабудовы. Жывапіс і скульптура. Рэнесансавая культура ў Беларусі. Літаратура. М. Гусоўскі. Францыск Скарына – усходнеславянскі і беларускі гуманіст і асветнік. Погляды Ф. Скарыны і яго друкарская дзейнасць.

Фарміраванне беларускай народнасці. Шматэтнічны характар ВКЛ. Асаблівасці фарміравання беларускай народнасці. Фарміраванне этнічнай тэрыторыі. Паходжанне назвы «Белая Русь».

3. БЕЛАРУСКІЯ ЗЕМЛІ Ў ДРУГОЙ ПАЛОВЕ ХVІ – XVIIІ ст.

Утварэнне Рэчы Паспалітай. Становішча ВКЛ у палітычнай сістэме Рэчы Паспалітай. Пачатак Лівонскай вайны. Унутры- і знешнепалітычныя прычыны ўтварэння Рэчы Паспалітай. Люблінскі сойм. Распрацоўка і прыняцце Статута 1588 г. Утварэнне Галоўнага трыбунала ВКЛ.

Сельская гаспадарка і гарадское жыццё ў Вялікім Княстве Літоўскім у другой палове ХVІ – XVII ст. Уплыў гаспадарчых працэсаў у краінах Заходняй Еўропы на эканоміку ВКЛ. Станаўленне фальваркова- паншчыннай сістэмы гаспадарання. Аграрная рэформа 1557 г. Павіннасці сялян. Запрыгоньванне сялянства. Сацыяльныя супярэчнасці ў вёсцы. Стан гарадоў. Юрыдыкі. Мястэчкі. Рамяство. Цэхі. Гандаль.

Царква і рэлігія на беларускіх землях у XVI – першай палове XVII ст. Перадумовы рэфармацыйнага руху. Асаблівасці Рэфармацыі на беларускіх землях. Дзеячы Рэфармацыі: Мікалай Радзівіл Чорны, Сымон Будны, Васіль Цяпінскі. Вынікі і значэнне Рэфармацыі. Контррэфармацыя. Дзейнасць ордэна езуітаў на тэрыторыі Беларусі. Берасцейскі царкоўны сабор 1596 г. Уніяцкая царква.

Знешняя палітыка Рэчы Паспалітай у канцы XVI – першай палове XVII ст. Завяршэнне Лівонскай вайны. Заключэнне і ўмовы Ям-Запольскага міру (1582 г.). Барацьба са Швецыяй за Прыбалтыку. Інтэрвенцыя Рэчы Паспалітай у Расійскую дзяржаву. Дэулінскае перамір'е (1618 г.). Барацьба за Смаленск у 30-я гг. XVII ст.

Беларусь у час войнаў сярэдзіны XVII – пачатку XVIII ст. Казацка-сялянская вайна 1648–1651 гг.: прычыны і характар вайны. Казацкія атрады ў Беларусі. Вайна Расіі і Рэчы Паспалітай 1654–1667 гг. Прычыны вайны. Палітыка расійскіх улад на беларускіх землях. Вынікі вайны для беларускіх зямель. Паўночная вайна 1700–1721 гг. Бітва каля в. Лясная. Вынікі вайны для Беларусі.

Сацыяльна-эканамічнае становішча Беларусі ў XVIII ст. Становішча ў весцы. Павіннасці сялян і іх юрыдычнае становішча. Сялянскія паўстанні. Становішча гарадоў. Самакіраванне. Рамесная і мануфактурная вытворчасць. Гандлёвыя сувязі.

Палітычны крызіс Рэчы Паспалітай і яе падзелы. Умяшальніцтва суседніх дзяржаў ва ўнутраныя справы Рэчы Паспалітай. Падзелы Рэчы Паспалітай. Спробы рэформаў. Канстытуцыя 3 мая 1791 г. Паўстанне пад кіраўніцтвам Т. Касцюшкі: прычыны, характар, вынікі. Уваходжанне беларускіх зямель у склад Расійскай імперыі.

Адукацыя і навука Беларусі ў другой палове ХVІ – XVIII ст. Сістэма адукацыі: каталіцкія, пратэстанцкія, праваслаўныя, уніяцкія школы. Віленская акадэмія. Асаблівасці Асветніцтва ў Беларусі. Адукацыйная камісія. Сістэма адукацыі на беларускіх землях у XVIII ст. Стварэнне прафесійных навучальных устаноў. Навука: К. Семяновіч, І. Капіевіч, М. Пачобут-Адляніцкі.

Культура Беларусі ў другой палове ХVІ – ХVІІІ ст. Літаратура. Сімяон Полацкі. Дойлідства. Віленскае барока. Жывапіс. «Сармацкі партрэт». Віленская мастацкая школа. Музычнае мастацтва. «Полацкі сшытак». Батлейка. Тэатральнае мастацтва. Асаблівасці развіцця народнай культуры.

4. БЕЛАРУСЬ У ХІХ – ПАЧАТКУ ХХ ст.

Грамадска-палітычнае становішча ў Беларусі ў першай палове ХІХ ст. Адміністрацыйна-тэрытарыяльны падзел беларускіх зямель. Саслоўная палітыка царскага ўрада. Эканамічныя змены. Абмежавальныя законы ў адносінах да яўрэяў. Беларусь у перыяд Айчыннай вайны 1812 г. Палітыка французскіх улад на беларускіх землях. Вынікі вайны для Беларусі. Стварэнне і дзейнасць тайных арганізацый у Беларусі. Уплыў паўстання 1830–1831 гг. на грамадска-палітычны рух у Беларусі. Змены ў палітыцы самадзяржаўя пасля паўстання. Канфесійныя адносіны. Скасаванне ўніяцкай царквы.

Сацыяльна-эканамічнае развіццѐ беларускіх зямель у першай палове ХІХ ст. Становішча сялян і іх павіннасці. Рэформа П. Кісялёва ў дзяржаўнай вёсцы. Інвентарная рэформа. Развіццё прамысловасці. Развіццё шляхоў зносін і гандлю. Роля кірмашоў.

Культура Беларусі ў першай палове ХІХ ст. Змены ў сістэме адукацыі. Тыпы школ. Вышэйшыя навучальныя ўстановы. Станаўленне навуковых ведаў пра Беларусь і беларускі народ. Я. Чачот, К. і Я. Тышкевічы. Літаратура. А. Міцкевіч. Я. Баршчэўскі, У. Сыракомля, В. Дунін-Марцінкевіч, П. Багрым. Станаўленне беларускай літаратурнай мовы. Тэатр і музыка. С. Манюшка. Жывапіс. І. Хруцкі, В. Ваньковіч. Архітэктура.

Адмена прыгоннага права ў Беларусі. Маніфест і Палажэнні 19 лютага 1861 г., асаблівасці іх прымянення ў Беларусі. Рэакцыя сялянства. Уплыў паўстання 1863–1864 гг. на ўмовы вызвалення сялян. Вынікі і значэнне рэформы 1861 г.

Грамадска-палітычны рух у другой палове ХІХ – пачатку ХХ ст. у Беларусі. Паўстанне 1863–1864 гг. «Белая» і «чырвоная» плыні ў паўстанні. Праграма К. Каліноўскага. Вынікі паўстання для Беларусі. Рэвалюцыйныя народнікі. Група «Гоман». Сацыял-дэмакратычныя арганізацыі. Утварэнне БСГ. Беларусь у перыяд рэвалюцыі 1905–1907 гг. Маніфест 17 кастрычніка 1905 г. і яго наступствы для Беларусі. Дэпутаты ад беларускіх губерняў у Дзяржаўнай думе.

Развіцце капіталізму ў Беларусі ў другой палове ХІХ – пачатку ХХ ст. Станаўленне фабрычнай вытворчасці. Спецыялізацыя прамысловасці. Асаблівасці прамысловай рэвалюцыі ў Беларусі. Рост гарадоў. Змены ў складзе гарадскога насельніцтва. Гарадская рэформа. Судовая рэформа. Рост буржуазнага землеўладання і асаблівасці гэтага працэсу ў Беларусі. Пераход да прадпрымальніцкай гаспадаркі. Спецыялізацыя сельскай гаспадаркі. Развіццё гандлю. Будаўніцтва чыгунак. Станаўленне банкаў. Сталыпінскія рэформы: прычыны і мэты правядзення. Асаблівасці правядзення земскай рэформы. Вынікі рэформаў для Беларусі.

Становішча Беларусі ў гады Першай сусветнай вайны. Увядзенне ваеннага становішча. Акупацыя заходняй часткі Беларусі германскімі войскамі. Палітыка германскіх улад. Становішча насельніцтва. Бежанства. Заняпад сельскай гаспадаркі. Беларускі нацыянальны рух. Лютаўская рэвалюцыя 1917 г. Звяржэнне самадзяржаўя. Фарміраванне Саветаў і буржуазных органаў улады. Двоеўладдзе. Дзейнасць палітычных партый і арганізацый.

Культура Беларусі ў другой палове ХІХ – пачатку ХХ ст. Фарміраванне беларускай нацыі. Этнічная тэрыторыя. Нацыянальны і сацыяльны склад насельніцтва Беларусі. Нацыянальная самасвядомасць. Роля газеты «Наша ніва» ў развіцці культуры Беларусі. Змены ў сістэме адукацыі. Навуковыя даследаванні аб мове, этнаграфіі беларусаў, гісторыі Беларусі. І. Насовіч. Я. Карскі, М. Доўнар-Запольскі, В. Ластоўскі. Заходнерусізм. Развіццё беларускай літаратурнай мовы і літаратуры. Ф. Багушэвіч, Я. Лучына, Цётка, Я. Купала, Я. Колас, М. Багдановіч. Станаўленне беларускага прафесійнага тэатра. І. Буйніцкі. Жывапіс. К. Альхімовіч, Н. Орда, Н. Сілівановіч, В. Бялыніцкі-Біруля. Развіццё архітэктуры.

5. БЕЛАРУСЬ У 1917–1945 гг.

Кастрычніцкая рэвалюцыя 1917 г. і ўстанаўленне Савецкай улады ў Беларусі. Нарастанне супярэчнасцей у грамадстве. Пераход улады ў рукі Саветаў на Заходнім фронце і ў Беларусі. Фарміраванне і дзейнасць Абласнога выканаўчага камітэта Заходняй вобласці і фронту.

Станаўленне беларускай нацыянальнай дзяржаўнасці ў 1917–1919 гг. Скліканне Усебеларускага з'езда, яго рашэнні і роспуск. Наступленне войск кайзераўскай Германіі. Брэсцкі мір і яго вынікі для Беларусі. Абвяшчэнне Беларускай Народнай Рэспублікі. Дзейнасць Рады БНР. Барацьба супраць германскіх акупантаў. Утварэнне Сацыялістычнай Савецкай Рэспублікі Беларусь. З.Х. Жылуновіч, А.Р. Чарвякоў. Першы Усебеларускі з'езд Саветаў і яго рашэнні. Стварэнне Сацыялістычнай Савецкай Рэспублікі Літвы і Беларусі (Літбел).

Беларусь у гады польска-савецкай вайны. Наступленне польскіх войск. Устанаўленне польскага акупацыйнага рэжыму. Барацьба супраць польскіх акупантаў. Вызваленне войскамі Чырвонай Арміі тэрыторыі Беларусі. Другое абвяшчэнне ССРБ. Рыжскі мірны дагавор і яго вынікі для Беларусі.

БССР у гады новай эканамічнай палітыкі. Сацыяльна-эканамічнае становішча Беларусі пасля Першай сусветнай і грамадзянскай войнаў. Пераход да новай эканамічнай палітыкі. Уплыў нэпа на пад'ём сельскай гаспадаркі, развіццё прамысловасці, гандлю. Асаблівасці нэпа ў Беларусі.

Грамадска-палітычнае жыццё БССР у 1920–1930-я гг. Дзейнасць грамадскіх арганізацый. Устанаўленне аднапартыйнай сістэмы. Удзел ССРБ ва ўтварэнні СССР. Узбуйненні тэрыторыі БССР. Асноўныя напрамкі і мерапрыемствы палітыкі беларусізацыі, яе вынікі і значэнне. Каранізацыя. Роля Камуністычнай партыі і Саветаў у грамадска- палітычным жыцці. Палітычныя рэпрэсіі.

Развіццё адукацыі, навукі і культуры ў БССР у 1920–1930-я гг. Меры па ліквідацыі непісьменнасці. Станаўленне і развіццё сістэмы адукацыі ў БССР. Развіццё навукі. Інстытут беларускай культуры. Беларуская акадэмія навук. Літаратура. Я. Купала, Я. Колас, М. Гарэцкі, П. Глебка, М. Лынькоў, К. Чорны. Станаўленне беларускага савецкага тэатра. Я. Міровіч, У. Галубок. Опера і балет. Зараджэнне беларускага кіно. Ю. Тарыч, У. Корш-Саблін. Выяўленчае мастацтва. М. Філіповіч, В. Волкаў, І. Ахрэмчык, У. Кудрэвіч. Архітэктура і скульптура. І. Лангбард, Г. Лаўроў.

Індустрыялізацыя і калектывізацыя ў БССР. Асаблівасці правядзення індустрыялізацыі ў БССР і яе вынікі. Калектывізацыя сельскай гаспадаркі ў БССР: тэмпы, метады і вынікі калгаснага будаўніцтва.

Становішча Заходняй Беларусі ў складзе Польшчы. Палітыка польскіх улад у Заходняй Беларусі. Грамадска-палітычнае жыццё. Нацыянальна-вызваленчы рух. Дзейнасць беларускіх палітычных партый і арганізацый. Беларуская сялянска-рабочая грамада. Б. Тарашкевіч, І. Лагіновіч. Сацыяльна-эканамічнае становішча. Культура і адукацыя. Дзейнасць Таварыства беларускай школы. Літаратура. П. Пестрак, М. Танк. Жывапіс. Я. Драздовіч, П. Сергіевіч. Музычнае мастацтва. Р. Шырма.

Пачатак Другой сусветнай вайны. Прычыны і характар вайны. Нападзенне Германіі на Польшчу. Паход Чырвонай Арміі ў Заходнюю Беларусь. Уз'яднанне заходнебеларускіх зямель з БССР, грамадска- палітычныя, сацыяльна-эканамічныя і культурныя пераўтварэнні. БССР напярэдадні Вялікай Айчыннай вайны.

Пачатак Вялікай Айчыннай вайны. Нямецка-фашысцкі акупацыйны рэжым у Беларусі. Нападзенне Германіі на СССР. Абарончыя баі на тэрыторыі Беларусі. Гераізм савецкіх людзей. Нямецка-фашысцкі акупацыйны рэжым у Беларусі. Палітыка генацыду.

Барацьба беларускага народа супраць нямецка-фашысцкіх акупантаў. Роля КП(б)Б у арганізацыі барацьбы з нямецка-фашысцкімі акупантамі. Партыйнае і камсамольска-маладзёжнае падполле. Стварэнне і баявая дзейнасць партызанскіх фарміраванняў. Партызанскія зоны. «Рэйкавая вайна». Масавае супраціўленне мірнага насельніцтва акупацыйнаму рэжыму.

Вызваленне БССР ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў. Заканчэнне Вялікай Айчыннай і Другой сусветнай войнаў. Пачатак вызвалення БССР. Беларуская наступальная аперацыя «Баграціён». Вызваленне Мінска. Дзейнасць партызан у час вызвалення Беларусі. Подзвігі савецкіх воінаў. Беларусы і ўраджэнцы Беларусі на франтах Вялікай Айчыннай вайны. Уклад беларускага народа ў перамогу. Людскія і матэрыяльныя страты Беларусі.

6. БЕЛАРУСЬ У СЯРЭДЗІНЕ 1940-х – 2019 гг.

БССР у сярэдзіне 1940 – першай палове 1950-х гг. Выхад БССР на міжнародную арэну, удзел у заснаванні ААН. Пасляваеннае аднаўленне народнай гаспадаркі. Працоўны подзвіг беларускага народа. Курс на апераджальны рост цяжкай прамысловасці. Меры па аднаўленні сельскай гаспадаркі. Асаблівасці грамадска-палітычнага жыцця. Аднаўленне працы адукацыйных устаноў. Увядзенне ўсеагульнага сямігадовага навучання. Культура. Развіццё літаратуры. Я. Колас. Я. Брыль. М. Лынькоў. І. Мележ. І. Шамякін. Творчасць П. Броўкі, М. Танка, А. Куляшова. Тэатральнае, музычнае і выяўленчае мастацтва.

Сацыяльна-эканамічнае развіццё БССР у другой палове 1950-х – першай палове 1980-х гг. Фарміраванне прамысловага комплексу ў БССР. Развіццё машынабудавання і металаапрацоўкі, хімічнай і нафтахімічнай прамысловасці. Урбанізацыя і яе вынікі. З'яўленне новых гарадоў і жыллёвае будаўніцтва. Развіццё сельскай гаспадаркі: меліярацыя і хімізацыя, будаўніцтва буйных жывёлагадоўчых комплексаў. Узровень дабрабыту насельніцтва. Замаруджванне тэмпаў росту эканомікі і сацыяльнай сферы ў першай палове 1980-х гг.

Грамадска-палітычнае жыццё ў БССР у другой палове 1950-х – першай палове 1980-х гг. Змены ў грамадска-палітычным жыцці. Пачатак працэсу рэабілітацыі ахвяр палітычных рэпрэсій. Савецкая грамадска- палітычная сістэма ў другой палове 1960-х – першай палове 1980-х гг. К. Мазураў, П. Машэраў. Грамадскія арганізацыі і аб'яднанні. Канстытуцыйнае замацаванне кіруючай ролі камуністычнай партыі. Роля Саветаў у грамадска-палітычным жыцці краіны.

БССР у другой палове 1980-х гг. Палітыка «перабудовы» і асаблівасці яе правядзення ў БССР. Выбары народных дэпутатаў у Вярхоўны Савет БССР і мясцовыя Саветы на альтэрнатыўнай аснове. Фарміраванне шматпартыйнасці. Чарнобыльская катастрофа і яе наступствы. Пагаршэнне становішча ў эканоміцы. Змены ў дабрабыце народа.

Развіццё адукацыі, навукі і культуры ў БССР у другой палове 1950-х – 1980-я гг. Увядзенне ўсеагульнай сярэдняй адукацыі. Сістэма прафесійна-тэхнічнага навучання. Развіццё сярэдняй спецыяльнай і вышэйшай адукацыі. Дасягненні ў развіцці навукі. Літаратура. У. Караткевіч, І. Шамякін, В. Быкаў, І. Навуменка, А. Адамовіч, І. Мележ. Тэатральнае і выяўленчае мастацтва Беларусі. Кіно. Скульптура. Архітэктура.

Абвяшчэнне і станаўленне дзяржаўнага суверэнітэту Рэспублікі Беларусь. Дэкларацыя аб дзяржаўным суверэнітэце БССР 1990 г. Белавежскае пагадненне. Стварэнне Садружнасці Незалежных Дзяржаў. Прыняцце Канстытуцыі Рэспублікі Беларусь. Выбары Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь. Першы Прэзідэнт Рэспублікі Беларусь – А.Р. Лукашэнка. Рэспубліканскі рэферэндум 1995 г. і яго вынікі. Дзяржаўная сімволіка Рэспублікі Беларусь.

Грамадска-палітычнае жыццё ў Рэспубліцы Беларусь у другой палове 1990-х гг. – пачатку ХХІ ст. Умацаванне палітычнай сістэмы ў Рэспубліцы Беларусь. Рэспубліканскі рэферэндум 1996 г. і яго вынікі. Змяненні і дапаўненні ў Канстытуцыю Рэспублікі Беларусь. Выбары Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь 2001, 2006, 2010, 2015 гг. Рэспубліканскі рэферэндум 2004 г. Асновы ідэалогіі беларускай дзяржавы. Палітычныя партыі і грамадскія арганізацыі. Дзяржаўная канфесіянальная палітыка.

Сацыяльна-эканамічнае развіццё Рэспублікі Беларусь. Эканамічнае становішча Рэспублікі Беларусь у першай палове 1990-х гг. Пошук шляхоў пераходу да рыначнай сістэмы эканамічных адносін. Распрацоўка беларускай мадэлі сацыяльна-эканамічнага развіцця. Сацыяльна арыентаваная рыначная эканоміка. Роля Усебеларускіх народных сходаў у вызначэнні прыярытэтаў сацыяльна-эканамічнага развіцця Рэспублікі Беларусь. Змены ў дабрабыце насельніцтва. Дзяржаўная маладзёжная палітыка.

Знешнепалітычная дзейнасць. Фарміраванне і прыярытэты знешнепалітычнага курсу Рэспублікі Беларусь. Дзейнасць Беларусі ў ААН. Шматвектарнасць знешняй палітыкі Рэспублікі Беларусь. Умацаванне сувязей з краінамі СНД. Саюзная дзяржава Беларусі і Расіі. Еўразійскі эканамічны саюз. Узаемаадносіны Беларусі з краінамі Еўрапейскага Саюза. Развіццё міжнароднага супрацоўніцтва Рэспублікі Беларусь.

Развіццё адукацыі, навукі і культуры ў Рэспубліцы Беларусь. Афармленне дзяржаўнага статусу беларускай і рускай моў. Змены ў адукацыйнай сістэме. Дасягненні беларускай навукі. Літаратура. Творчыя дасягненні дзеячаў тэатральнага, музычнага і выяўленчага мастацтваў Беларусі. Архітэктура. Дасягненні беларускіх спартсменаў.
Источник: edu.gov.by
ноябрь, 2019
РУБРИКА ДЛЯ АБИТУРИЕНТОВ